VIỆN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG CDIT
Trong những năm gần đây, Tổng công ty Bưu chính Việt Nam (VNPost) đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ khai thác các dịch vụ Bưu chính, đến nay VNPost đã triển khai thành công có hiệu quả một số các phần mềm có thể kể đến các phần mềm như: Phần mềm hỗ trợ khai thác dịch vụ chuyển tiền – CT2003, phần mềm khai thác chuyển phát nhanh – EMS, phần mềm khai thác dịch vụ Bưu kiện – BK2007 và gần đây nhất là phần mềm hỗ trợ công tác điều chuyển luồng tiền – CFM. Với những phần mềm được triển khai đã mang lại lợi ích rất lớn trong việc khai thác dịch vụ của Tổng công ty. Tuy nhiên, có những lý do như: các phần mềm được phát triển còn có những điểm chưa thống nhất về môi trường phần cứng hoạt động, chính vì vấn đề này đã dẫn đến bất cập là:
Tại bưu cục giao dịch tồn tại nhiều máy tính trong một không gian chật hẹp, điều này gây ra phiền phức cho việc tổ chức khai thác dịch vụ tại Bưu cục giao dịch.
Bài viết này sẽ đề cập đến giải pháp công nghệ tích hợp các hệ thống phần mềm tại bưu cục giao dịch hiện tại để có thể cài đặt đa phần mềm trên một máy tính nhằm giải quyết những vướng mắc nói trên.
Hiện trạng triển khai các phần mềm tại Bưu cục giao dịch – VNPost.
Như đã đề cập trên đây, hiện nay tại Bưu cục giao dịch – Tổng công ty Bưu chính Việt Nam, có khá nhiều hệ thống phần mềm được cài đặt để hỗ trợ khai thác dịch vụ tại đây, các phần mềm này đã mang lại lợi ích không nhỏ trong khai thác dịch vụ như: giảm chi phí khai thác dịch vụ hay nâng cao chất lượng dịch vụ như rút ngắn thời gian cung cấp dịch vụ. Ví dụ đối với dịch vụ Chuyển tiền, trước đây chưa ứng dụng hệ thống phần mềm thì việc chuyển tiền từ người gửi đến người nhận có khi mất cả tuần tuy nhiên thời gian nhận gửi tiền đã được rút ngắn xuống chỉ còn một ngày hoặc thậm chí vài giờ đã đến tay người nhận.
Như vậy việc ứng dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong khai thác dịch vụ của mình là hướng đi đúng đắn của VNPost do các dịch vụ của Tổng công ty Bưu chính thường là dịch vụ cung cấp trên phạm vị rộng thường là toàn quốc. Tuy nhiên những phần mềm hiện đang triển khai còn tồn tại những điểm chưa thống nhất về môi trường phần cứng, phần mềm hoạt động như: hệ điều hành hay thậm chí các tham số môi trường trong hệ điều hành như định dạng ngày tháng, có phần mềm thì yêu cầu định dạng dd/MM/yyy, có phần mềm lại yêu cầu phải theo định dạng dd/MM/yyyy. Với yêu cầu như vậy dẫn đến mỗi phần mềm triển khai lại phải cài đặt trên một bộ máy tính khác nhau, dẫn đến việc tồn tại nhiều máy tính tại một điểm bưu cục giao dịch.
Diện tích sử dụng tại một điểm bưu cục giao dịch thường không quá lớn và cố định, do đó mỗi lần triển khai thêm một hệ thống phần mềm lại phát sinh thêm một bộ máy tính làm diện tích sử dụng ngày càng chật chội. Bất cập này có thể khắc phục bằng cách đưa thêm yêu cầu về môi trường triển khai vào thành một yêu cầu khi đặt hàng phát triển phần mềm. Tuy nhiên giả sử các hệ thống phần mềm có thể cài đặt trên một hệ thống máy tính thì bất cập chưa phải đã hết, do giao dịch viên phải chuyển qua lại các phần mềm trong quá trình khai thác là một trong những bất cập không nhỏ, đấy là chưa kể đến việc lãng phí tài nguyên hệ thống khi phải duy trì nhiều hệ thống phần mềm cùng chạy một lúc như: bộ nhớ máy tính cần phải lớn do đó phải trang bị máy tính có bộ nhớ lớn gây lãng phí không cần thiết.
Ngoài bất cập trên việc không thể cài đặt nhiều phần mềm trên một hệ thống máy tính còn ảnh hưởng đến cách tổ chức sản xuất tại bưu cục giao dịch. Cách tổ chức sản xuất mới hướng đến khả năng phục vụ đa dịch vụ trên một quầy giao dịch điều này khắc phục được nhược điểm tổ chức khai thác như hiện nay là mỗi quầy chỉ phục vụ một dịch vụ nào đó, cách tổ chức này tỏ ra không hiệu quả do cách chuyên môn hóa như vậy sẽ gây ra lượng phân bố khách hàng trên các quầy không đều nhau phụ thuộc vào lượng khách của từng dịch vụ. Điều này dẫn đến có những quầy quá đông khách phục vụ không kịp còn có những quầy thì không có khách hàng.
Với những bất cập như trên một phần do các phần mềm không thể cài đặt chung trên một hệ thống máy tính đã đặt ra yêu cầu cần thống nhất các phần mềm đang khai thác tại bưu cục giao dịch hiện tại thành một hệ thống phần mềm duy nhất đáp ứng được những yêu cầu như sau:
Trong những năm vừa qua, CDIT là một trong những đơn vị đã được tham gia phát triển và triển khai một số phần mềm cho VNPost, chúng tôi có khá nhiều kinh nghiệm cũng như hiểu biết về nghiệp vụ và phần mềm đang triển khai tại bưu cục giao dịch. Nhận thấy khó khăn này, CDIT đã nghiên cứu tích hợp các phần mềm đang khai thác tại bưu cục giao dịch sao cho đáp ứng những yêu cầu về mặt nghiệp vụ như trên. Ngoài những yêu cầu về mặt nghiệp vụ trên, trong quá trình nghiên cứu giải pháp tích hợp các phần mềm đang triển khai tại bưu cục giao dịch chúng tôi còn gặp phải một số ràng buộc về mặt kỹ thuật cần đáp ứng là:
Giải pháp công nghệ:
Với những yêu cầu về nghiệp vụ và kỹ thuật như trên, chúng tôi đã nghiên cứu hiện trạng các phần mềm đang sử dụng tại bưu cục giao dịch, hiện nay tại bưu cục giao dịch đang sử dụng các phần mềm bao gồm:
Để tích hợp các phần mềm trên, chúng tôi xây dựng một hệ thống phần mềm khung (Framework) cho phép linh động khai báo thêm phần mềm mới cần tích hợp và các chức năng chương trình, các chức năng khai báo sẽ được triệu gọi từ các thành phần của hệ thống phần mềm cũ bao gồm các file dạng .DLL, .XML, …
Hình 1. Kiến trúc thiết kế hệ thống
Hệ thống được thiết kế gồm thành phần chính là thành phần khung hệ thống – Application Framework, trong đó thành phần khung được cấu thành bởi các thành phần:
Hình 2. Kiến trúc thiết kế cơ sở dữ liệu
Với mục tiêu không làm ảnh hưởng đến các hệ thống hiện có bao gồm cả cơ sở dữ liệu hệ thống vì vậy hệ thống tích hợp POI được thiết kế có một cơ sở dữ liệu độc lập, cơ sở dữ liệu này sẽ lưu trữ các dữ liệu hệ thống do các thành phần trong thành phần khung hệ thống sử dụng (Applications Management, Functions Management, Config Management, Users Management, System Utilities) trong đó có dữ liệu về tài khoản đăng nhập hệ thống.
Giải pháp quản lý tài khoản và đăng nhập hệ thống được thiết kế tương tự như giải pháp Single Sign On của hệ thống Portal được mô tả tóm tắt như sau:
Bước 1: Khi người dùng đăng nhập hệ thống bằng phần mềm POI, tại đây tài khoản người dùng sẽ được kiểm tra trong cơ sở dữ liệu hệ thống POI xem có quyền đăng nhập hay không, nếu có thì hệ thống phần mềm khung (framework) sẽ trả lại tập quyền trong đó có danh sách phần mềm thành phần mà người đó có quyền sử dụng.
Bước 2: Sau khi qua bước 1, người dùng chọn vào một phần mềm thành phần nào đó, hệ thống sẽ tự động kiểm tra quyền người dùng trong cơ sở dữ liệu hệ thống thành phần để trả về tập các chức năng mà người đó có quyền sử dụng.
Hình 3. Mô hình kiểm tra quyền đăng nhập hệ thống
Mô hình triển khai hệ thống.
Hình 4. Mô hình triển khai hệ thống
Mô hình triển khai phần mềm triển khai hỗ trợ khai thác các nghiệp vụ của Tổng công ty Bưu chính được chia làm hai lớp đó là:
Kết luận
Bài viết này đã trình bầy vắn tắt về giải pháp kỹ thuật để tích hợp các hệ thống phần mềm đang triển khai tại bưu cục giao dịch hiện nay. Với giải pháp này, chúng tôi đã xây dựng thành công sản phẩm và tích hợp được hầu hết các phần mềm đang triển khai tại bưu cục giao dịch, qua đây có thể khẳng định giải pháp trên hoàn toàn có thể tích hợp tất cả các phần mềm tại bưu cục. Giải pháp này thực sự mang lại hiệu quả cao khi vừa giải quyết được bài toán tích hợp các phần mềm tại bưu cục giao dịch và kinh tế nhất. Giải pháp này khá đơn giản và sử dụng lại toàn bộ các hệ thống phần mềm hiện nay đang sử dụng tránh phải thay thế toàn bộ các phần mềm cũ đang vận hành trên mạng lưới. Giải pháp này đã được triển khai thành công tại Tổng công ty Bưu chính Việt Nam từ tháng 6/2009.
Tài liệu tham khảo
[1]. Tài liệu mô tả sản phẩm hệ thống POI – CDiT, 12/2008
[2]. Tài liệu “Kế hoạch tổng thể ứng dụng CNTT trong Bưu chính”, CDiT, 2/2002.
Thông tin tác giả:
Họ tên: Ngô Quang Lựa
Tốt nghiệp cử nhân Ngành Tin học ĐH Công nghệ – ĐH Quốc gia Hà Nội năm 2003
Tốt nghiệp cao học Công nghệ Thông tin ĐH Công nghệ – ĐH Quốc gia Hà Nội
Công tác tại Trung tâm Công nghệ Thông tin – Học viện CNBCVT từ năm 2003 đến nay
Lĩnh vực nghiên cứu: Nghiên cứu và phát triển giải pháp ứng dụng Bưu chính.
Liên hệ: Ngô Quang Lựa – Số 9 Đào Duy Anh – Đống Đa – Hà Nội
Email: luanq@cdit.com.vn – Mobile: 0904363006